ในชีวิตของคนเราทุกคนก็ต้องมีความฝันว่าอยากจะมี ‘บ้าน’ เป็นของตัวเองสักหลัง แต่คำว่าเป็นเจ้าของในที่นี้ มันไม่ได้หมายถึงแค่ว่าเราเป็นจ่ายเงินซื้อมาหรือแค่ดูแลบ้านหลังนี้เท่านั้น แต่ ‘กรรมสิทธิ์’ ของบ้านและที่ดินผืนนี้จะต้องเป็นของเราอย่างถูกต้องในทางกฎหมายอีกด้วย ซึ่งการถือกรรมสิทธิ์ของบ้านนั้น จะต้องมาพร้อมกับสิ่งที่เรียกว่า ‘โฉนดที่ดิน’ นั่นเอง 

‘โฉนดที่ดิน’ มันคืออะไร?

เอกสารแสดงกรรมสิทธิ์บ้าน หรือที่เรียกกันว่าโฉนดที่ดิน มันคือเอกสารสำคัญที่แสดงกรรมสิทธิ์ในที่ดินผืนนี้ ซึ่งออกให้ตามประมวลกฎหมายที่ดินปัจจุบันโดยกรมที่ดิน และเป็นเอกสารที่มีรายละเอียดเกี่ยวกับที่ดินมากที่สุด ไม่ว่าจะเป็นขนาดเนื้อที่ รูปร่าง แนวเขตติดต่อโดยรอบ หรือ เลขหลักหมุดที่ดินดังนั้น ผู้เป็นเจ้าของที่ดินก็ถือว่ามีกรรมสิทธิ์ในที่ดินนั้นอย่างสมบูรณ์ สามารถใช้ประโยชน์จากที่ดิน จำหน่ายหรือขัดขวางไม่ให้ผู้อื่นเข้ามาเกี่ยวข้องกับทรัพย์สินโดยมิชอบได้ 

‘โฉนดที่ดิน’ มีกี่ประเภท?

1.ประเภท น.ส.3 และ น.ส.3 ข. 

เป็นเอกสารสิทธิ์ที่ใช้รับรองการทำประโยชน์บนที่ดิน แต่ก็ยังไม่มีการกำหนดขอบเขตตามระวางที่ชัดเจนไว้ใช้ยืนยัน แม้จะมีการแบ่งขอบเขตด้วยรั้วก็ตาม และเมื่อยังไม่มีขอบเขตชัดเจนเลยนำมาซื้อขายเปลี่ยนมือหรือจดจำนองไม่ได้นั่นเอง สามารถสังเกตได้จากเครื่องหมายตราครุฑสีดำ

2.ประเภท น.ส.3 ก. 

สำหรับประเภทต่อมาเป็นเอกสารสิทธิ์ที่ยังไม่จัดว่าเป็นโฉนดแบบเต็มตัว แค่เป็นการรับรองสิทธิ์ในการใช้ประโยชน์ในพื้นที่ที่ดินตามระบุ ซึ่งจะมีขอบเขตชัดเจนตามระวางที่ดิน และมีภาพถ่ายทางอากาศไว้ยืนยันขอบเขตอีกด้วย ทำให้สามารถซื้อขายเปลี่ยนมือผู้ถือสิทธิ์และนำไปขอขึ้นเป็นโฉนด น.ส.4 ได้  โดยตราครุฑจะเป็นสีเขียว

3.ประเภท น.ส.4

แบบสุดท้ายเป็นโฉนดแบบเต็มตัวที่พบได้ทั่วไปในการซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ โดยจะมีการฝังหมุดหรือหลักเขตที่ดินเป็นแท่งปูนที่มีการระบุรหัสเอาไว้ ทำให้มีขอบเขตชัดเจนทำให้สามารถซื้อขายเปลี่ยนการถือครองกรรมสิทธิ์และจดจำนองได้เต็มรูปแบบนั่นเอง เอกสารประเภทนี้จะมีตราครุฑสีแดงอยู่ตรงกลาง

จากข้อมูลทั้งหมดที่กล่าวไป น่าทำให้หลายคนรู้แล้วว่า ‘โฉนดที่ดิน’ เป็นเอกสารแสดงกรรมสิทธิ์ที่สำคัญมาก เพราะผู้ถือครองสามารถหาประโยชน์ทางการเงินจากบ้านและที่ดินได้ แต่เอกสารนี้ก็มีประเภทและเงื่อนไขที่แตกต่างกัน ดังนั้น ควรจะศึกษาข้อมูลให้ดี และรู้กฎหมายเบื้องต้นเกี่ยวกับโฉนดที่ดินเพื่อรักษาสิทธิ์ของตัวเองด้วย